Beleggen in gerecycleerd goud: een milieuvriendelijke veilige haven?

Beleggen in gerecycleerd goud: een milieuvriendelijke veilige haven?

Goud is een echte veilige haven, maar het is ook het slachtoffer van zijn eigen succes: de vraag overtreft nu de wereldproductie.
Bovendien heeft de ontginning ervan negatieve gevolgen voor ons milieu.
Is gerecycleerd goud, gezien de groeiende vraag, een valabel en milieuvriendelijk alternatief?

Goudrecyclage is een milieuvriendelijker en goedkoper alternatief voor nieuw gedolven goud. In zijn tweede leven kan het gele metaal zelfs een interessante beleggingsopportuniteit zijn voor particulieren en instellingen die willen investeren in een innovatief product uit de circulaire economie. 

Hoe wordt goud gerecycleerd?

Gerecycleerd goud is afkomstig uit de omsmelting van reeds bestaand goud, bijvoorbeeld van particulieren die hun oude gouden juwelen verkopen. Het goud wordt vervolgens opnieuw gemodelleerd en verkocht aan beleggers of de juwelenindustrie. Het is ook mogelijk om goud te recupereren uit de recyclage van afgedankte elektronische apparatuur. Bijgevolg kan dit metaal steeds opnieuw worden gerecycleerd zonder enig verlies van zuiverheid of kwaliteit, in tegenstelling tot vele andere grondstoffen. 

Is goud een vervuilende grondstof?

Over het geheel genomen, is de koolstofvoetafdruk van goud betrekkelijk klein: hij wordt geraamd op minder dan 0,3% van het wereldwijde jaarlijkse verbruik van de broeikasgassenuitstoot (BKG). Het overgrote deel van deze uitstoot is afkomstig van de winning en vermaling van goud, en met name van de elektriciteit en de brandstoffen die deze processen aandrijven. 90% van het wereldwijd gewonnen goud is immers afkomstig van grote, sterk gemechaniseerde industrieën.

Waarom is goudwinning controversieel?

De ontginning van goud uit mijnen kost veel en heeft rampzalige ecologische en maatschappelijke gevolgen. Ten eerste verandert de goudindustrie natuurlijke landschappen in woestijnen: bomen worden gekapt om het land af te graven. Bovendien is er voor goudwinning veel water, fossiele brandstoffen en zwaveloxide nodig, maar er worden ook chemicaliën zoals kwik of cyanide gebruikt. Deze giftige stoffen verontreinigen de lucht, het water en het land en zijn erg gevaarlijk voor de gezondheid van levende wezens (mensen, dieren en planten). Bovendien wordt de goudmijnsector regelmatig bekritiseerd wegens gezondheids-, veiligheids- en mensenrechtenkwesties. 

Is meer ethisch goud mogelijk?

Afgezien van het zuiver ecologische aspect probeert de hele goudindustrie haar verantwoordelijkheid te nemen en haar voetafdruk te verkleinen. Deze bewustwording zien we niet alleen bij de goudproductie en het verbruik, maar ook bij de beleggers. Om een duurzame en verantwoorde productie te waarborgen, hebben de belangrijkste marktspelers een reeks initiatieven en normen ontwikkeld om betrokken partijen, consumenten en beleggers meer vertrouwen te geven in de herkomst van het goud.

Hoewel de goudwinning al tien jaar in een neerwaartse trend zit, worden er tal van ethische en verantwoorde kanalen ontwikkeld. Verschillende labels, bijvoorbeeld Fairtrade en Fairmine, zijn in het leven geroepen door grote internationale groepen die verband houden met goudwinning en -handel. Deze labels willen een echt transparant kader invoeren voor de voorwaarden waaronder minerale hulpbronnen worden geëxploiteerd.

Is goudrecyclage een recente trend?

Goud is geen grondstof zoals de anderen, want het wordt niet verbruikt. Eenmaal geproduceerd, vervoegt het de wereldwijde goudvoorraad van 176.000 ton. Sinds 2001 zijn de volumes gerecycleerd goud gestaag toegenomen, aangezien dit edelmetaal zeer zelden wordt weggegooid. Sinds zijn ontdekking meer dan 6.000 jaar geleden is slechts 2% van de hoeveelheid gedolven goud verdwenen. Er valt vandaag meer te exploiteren in de slapende voorraad van particulieren dan in de mijnbouwreserves van de hele wereld. In 2011 vond er een historische verschuiving plaats. Het gerecycleerd goud overschreed de grens van 1.500 ton. Het vertegenwoordigt nu meer dan de helft van het wereldwijde goudaanbod uit mijnen. Goudrecyclage is daarom altijd een gangbare en wijdverbreide praktijk geweest, aangezien het vele voordelen heeft.

Is het recyclageproces zelf vervuilend?

Hoewel bij het omzettingsproces chemicaliën nodig zijn, is de milieu- en maatschappelijke impact van gerecycleerd goud geringer dan die van goudwinning uit mijnen. Goudrecyclage genereert geen nieuw afval, vernietigt geen natuurlijke hulpbronnen en vermindert de productie van broeikasgassen. 

De jaarlijkse hoeveelheid gerecycleerd goud beantwoordt eveneens aan de jaarlijkse vraag naar goud en aan de vermindering van de voorraden. Volgens studies zou de aarde beschikken over naar schatting 244.000 ton goud, waarvan reeds 187.000 ton is gedolven. Gemiddeld wordt er wereldwijd 2.700 ton goud per jaar gedolven. Er zou dus nog slechts 57.000 ton goud kunnen worden gedolven. Tenslotte vermindert de recyclage van goud de energiekosten van de mijnbouw zonder de rijkdommen van de aarde verder uit te putten.

Gerecycleerd goud: ook een veilige haven?

Hoewel de helft van het goud voor juwelen wordt gebruikt, wordt goud niet op de eerste plaats ontgonnen voor juwelen. Goud is immers een edelmetaal dat intrinsiek waardevol is. In tijden van turbulentie op de financiële markten wordt deze grondstof vaak beschouwd als een "veilige haven" om het vermogen te diversifiëren. Historisch gezien, is de goudprijs vaak gestegen toen het vertrouwen wankel was, er een economische en financiële crisis plaatsvond of de beurzen door een dal gingen. Onafhankelijk van de prijsbewegingen van andere financiële activa kan goud dus een deel van de volatiliteit in een goed gespreide portefeuille opvangen. Gerecycleerd goud vormt daarop geen uitzondering. 

Enkele cijfers

U mag echter nooit uit het oog verliezen dat goud, of het nu gerecycleerd is of niet, zowel kan stijgen als kan dalen. Elke belegging houdt risico's in die moeten worden onderzocht met deskundig advies, in functie van uw profiel en beleggingsstrategie.